به گزارش پایگاه خبری ” چرخ اقتصاد” تورم فزاینده در سراسر جهان باعث شده هزینههای مراقبت از کودک به سطوح بیسابقهای افزایش پیدا کند.
به نوشته بلومبرگ، میانگین هزینههای ثبت نام کودکان در مهدکودک در سال ۲۰۲۳ و در مقایسه با یک سال قبلتر از آن، ۶ درصد افزایش یافت. این در حالیست که این هزینهها در آمریکا تا ۹ درصد جهش داشت.
بازگرداندن این رویه برای خارج کردن اقتصادها از روند رکود، بسیار کلیدی است؛ اتفاقی که باعث تقویت رشد اقتصادی و ایجاد جوامع عادلانهتر میشود. اما تاکنون بسیاری از دولتها در زمینه کاهش بار هزینههای مراقبت از کودک از دوش والدین، اقدامات کمی انجام دادهاند.
افزایش هزینههای مراقبت از کودکان در سال ۲۰۲۳
تاثیر بر زنان
تبعات هزینه بالای مراقبت از کودکان، عمدتا زنان را تحت تأثیر قرار میدهد زیرا مادران بهطور معمول بخش بزرگی از مسئولیت مراقبت از کودک را بر عهده میگیرند. در این میان برخی زنان که با فشار هزینههای مراقبت از کودک روبهرو هستند، تصمیماتی میگیرند که شغل آنها را تحت تأثیر قرار میدهد.
بهطور مثال، عدهای از مادران ترجیح میدهد به جای کار بیش از حد برای پوشش تمام هزینههای مراقبت از کودکان، ساعات کاری خود را کاهش دهند، ترفیعات را رد کنند یا حتی از محل کار خود خارج شوند.
برخی دیگر ترجیح میدهند فرزند کمتری داشته باشند، یا حتی هیچ بچهای نداشته باشند. فشار برای بازگشت به کار نیز کمککننده نبوده است زیرا بسیاری از مادران تنها با شرایط انعطافپذیر، حاضر میشوند به محل کار بازگردند.
یکی از اقتصاددانان بلومبرگ اعلام کرده اگر حضور زنان در اقتصاد مانند مردان بود، تولید ناخالص داخلی جهان حدود ۱۰ درصد بیشتر میشد.
کاهش میزان نابرابری و فقر شدید
تخمین زده میشود که در ایالات متحده، زیان اقتصادی این کشور بهدلیل کاهش حجم کاری زنان در جهت مراقبت از کودک، بهطور سالانه ۲۳۷ میلیارد دلار است. این آمار در اتحادیه اروپا حدود ۲۵۵ میلیارد دلار برآورد شده است. مطالعات بسیاری نشان داده که افزایش حضور زنان در بازار کار، نه تنها باعث افزایش خروجی اقتصادی میشود بلکه میزان نابرابری و فقر شدید را کاهش میدهد.
بلومبرگ در ادامه پنج کشور را مورد بررسی قرار داده تا اثرات هزینههای بالاتر مراقبت از کودکان و تبعات آن برای مادران مشخص شود.
متوسط سهم هزینههای یک زوج که صرف کودک میشود.
آمریکا
تازهترین آمارهای سازمان توسعه و همکاری اقتصادی نشان میدهد مردم آمریکا در حال حاضر در میان کشورهایی قرار دارند که بیشترین سهم از حقوق خود را صرف هزینههای مراقبت از کودکان میکنند.
میانگین هفتگی هزینه مراقبت از کودک در آمریکا در سال ۲۰۲۳ میلادی، ۳۲۱ دلار بود که نسبت به سال ۲۰۲۲ با افزایش همراه شده است. این میزان برای سال ۲۰۲۲ میلادی، ۲۸۴ دلار بود.
در نیویورک، این نرخ حدود ۱۶ درصد بیشتر است. بخشی از علت اینکه آمریکا دارای یکی از پایینترین نرخهای مشارکت زنان در بازار کار در میان کشورهای توسعهیافته است، میتواند مربوط به همین موضوع باشد.
آخرین باری که آمریکا دارای یک سیستم عمومی مراقبت از کودکان پیش دبستانی بود، به جنگ جهانی دوم برمیگردد؛ یعنی زمانی که زنان به حمایت از خانواده میپرداختند، در حالیکه مردان در جبهههای نبرد حضور داشتند. با پایان این طرح در سال ۱۹۴۶، هیچ جایگزینی برای آن معرفی نشد.
خدمات رایگان مراقبت از کودک
والدین آمریکایی در حال حاضر اغلب برای مراقبت از کودکان به پرستاران بچه که هزینههای بالایی را دریافت میکنند، مهدکودکها، پدربزرگها و مادربزرگها یا سایر اعضای خانواده که در نزدیکی آنها زندگی میکنند، متکی هستند.
در پاسخ به افزایش هزینههای مراقبت از کودکان، برخی از ایالتها راهحلهای نوآورانهای را امتحان میکنند. به عنوان مثال، کنتاکی به همه کارکنان فعال در زمینه مراقبت از کودکان اجازه میدهد تا خدمات مراقبت از کودک رایگان دریافت کنند.
در نیومکزیکو، طرحی برای تأمین بودجه پیش دبستانی با استفاده از درآمد نفت به تصویب رسید. هنگامی که دولتهای محلی خدمات مهدکودکِ رایگان ارائه میدهند، والدین از آنها استفاده میکنند؛ در سال ۲۰۱۴، ایالت ورمونت یک طرح برای مراقبت از کودکان ۳ تا ۵ ساله به مدت ۱۰ ساعت در هفته معرفی کرد.
امارات متحده عربی
در امارات متحده عربی، بررسیهای انجامشده از هفت شهر این کشور که مردم آنها عمدتا دارای درآمد بالایی هستند، نشان میدهد این شهروندان معمولا به پرستار بچه و دایه برای مراقبت از کودکان خود روی میآورند.
عمده جمعیت مهاجر امارات در شهر دبی ساکن هستند که یک قطب تجاری و تفریحی محسوب میشود. بسیاری از ساکنان این شهر به استخدام دایه میپردازند که متوسط هزینه سالانه آن در سال ۲۰۲۳ میلادی به ۶۴ هزار و ۲۷۵ درهم (۱۷ هزار و ۵۰۰ دلار) رسید.
البته هزینه استخدام دایه در امارات با توجه به میزان تجربه، مهارتهای زبانی و ملیت، بالاتر میرود. تقریبا تمام دایههای حاضر در امارات، از ملیتهای دیگر هستند که باید از طریق یک فرآیند دوساله دولت این کشور، مجوز فعالیت دریافت کنند. این فرآیند همچنین کارفرمایان را ملزم میکند که هزینه ویزا، بیمه و سفر آنها را نیز تأمین کنند.
بلومبرگ با یکی از زنان ساکن امارات که اصلاتا هندی است، مصاحبه کرده و او در توضیح شرایط مراقبت از کودکان گفته: «حدود دو سوم از حقوق من صرف هزینههای پسرم میشود. اکنون که پسرم به مدرسه میرود، من و همسرم حدود ۲۴ هزار دلار در سال را صرف مدرسه میکنیم که ۱۷ هزار دلار بالاتر از زمانی است که او در مهد کودک بود.»
زندگی چالش برانگیز در دبی
برای افرادی مانند این فرد که اصالتا اماراتی نیست و ثروت قابل توجهی ندارد، زندگی در دبی چالش برانگیزتر شده است. دبی تعداد قابل توجهی از میلیونرها را به خود جذب کرده است، اما برای مهاجران کمدرآمدتر، هزینههای زندگی بدون مزایا و حمایتهایی که اماراتیها از آن برخوردار هستند، رو به افزایش است.
شهروندان اماراتی از مزایایی مانند شهریه کمتر و مراقبتهای پزشکی برخوردار میشوند. با این حال، مهاجرانِ فاقد چنین حمایتهایی، مدیریت هزینههای بالاتر از جمله هزینههای ویزا و چالشهای مالی پیشبینینشده را دشوار میدانند. بسیاری از خارجیهای این کشور ترجیح دهند به مقصدهای دیگری مانند عربستان سعودی فکر کنند.
برزیل
در برزیل، زمانی که والدین فرزندان خود را در مهد کودک ثبت نام میکنند و کودکان حدود ۱۲ ساعت در آنجا میمانند، خانوادهها هر ماه بیش از ۴۰۰ دلار پرداخت میکنند؛ این در حالیست که حداقل دستمزد در برزیل، ۲۶۸ دلار در ماه است.
در حالیکه دولت، مهد کودکهای رایگان را فراهم کرده اما لیست بلند انتظار برای ثبت نام در این مهدکودکها به این معنی است که تنها عدهای خوششانس از آن برخوردار میشوند. در نتیجه، تنها ۳۰ درصد از کودکان زیر سه سال در برزیل در مهدکودک ثبت نام میکنند.
این شکاف دسترسی در سالهای اخیر افزایش یافته است. بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ مهدکودک از حدود ۷۴ هزار و ۴۰۰ مهدکودک برزیل در طول همهگیری کووید-۱۹ به طور دائم بسته شدند و مهدکودکهای خصوصی به میزان سه برابر بیشتر از مراکز دولتی، بازگشایی شدند.
بریتانیا
بلومبرگ با یکی از زوجهای جوان بریتانیایی مصاحبه کرده و طبق اعلام این خانواده، هزینه ماهانه مهدکودک برای دختر دو ساله آنها از ۱۲۰۰ پوند در آوریل ۲۰۲۳ به ۱۳۳۵ پوند افزایش یافته است. این خانواده همچنین بهطور هفتگی ۱۸۲ دلار را به یک پرستار بچه برای روز جمعه اختصاص میدهد. آنها برآورد کردهاند که هزینه مراقبت از فرزندشان در یک سال به بیش از ۱۹ هزار دلار میرسد که ۱۵ درصد از حقوق مادر این خانواده است.
در حالیکه این زوج در نظر دارند که صاحب فرزند دیگری شوند، در حال حاضر قادر به این کار نیستند چراکه هزینه مراقبت از کودک در دوران نوزادی، بسیار زیاد است. در عوض، بهترین گزینه برای این زوج، بیرون آمدن مادر از شغل خود است تا بتواند همزمان از دو کودک مراقبت کند.
گزینه دیگر این است که این زوج صبر کنند تا دخترشان سه ساله شود و سپس خانواده خود را بزرگتر کنند. زمانی که فرزند آنها به سن سه سالگی برسد، این خانواده میتواند به شکل هفتگی از ۳۰ ساعت رایگانِ حضور در مهدکودک استفاده کند؛ اما تا آن زمان، یک سال و نیم باقی مانده است.
در بریتانیا، دولت مزایای سخاوتمندانهای برای خانوادههای دارای فرزند در نظر گرفته است، از جمله حداکثر شش ماه مرخصی زایمان با حقوق و اعطای یارانه برای کمک به پوشش هزینههای مهد کودک برای کودکان بالای سه سال بدون در نظر گرفتن سطح درآمد. خانوادههای کمدرآمد میتوانند از طریق برنامهای به نام «اعتبار عمومی» حمایت بیشتری دریافت کنند.
درآمد متوسط ماهانه خانوار
این برنامه تا ۱۵ ساعت در هفته مراقبت رایگان از کودک را برای کودکان دو ساله فراهم میکند و یک درآمد متوسط ماهانه از سوی دولت برای خانوادهها ارائه میشود. همچنین برای آنها، بازپرداخت تا ۸۵ درصد برای هزینههای مراقبت از کودک وجود دارد.
با این حال، آمارهای سازمان توسعه و همکاری اقتصادی نشان میدهد والدین در بریتانیا بهطور متوسط ۲۹ درصد از درآمد خود را -حدود ۱۷ هزار دلار در سال- صرف مراقبت از کودک میکنند که یکی از بالاترین نسبتهای درآمدی و هزینههای مراقبت از کودک در جهان است.
حدود ۴۰ درصد از زنان بریتانیا در سال منتهی به مارس ۲۰۲۳، ساعات کار خود را کاهش دادند تا از فرزندانشان مراقبت کنند. علاوه بر این، از هر پنج بریتانیایی، یک نفر به دلیل مسئولیتهای مراقبت از کودک، شغل خود را ترک کرده است. زیان اقتصادی این امر که به ساعات کاری کمتر زنان نسبت داده میشود، حداقل ۳۲/۷ میلیارد دلار تخمین زده میشود.
برای مقابله با این چالشها، تقریبا ۷۵ درصد از شرکتهای این کشور در حال حاضر مرخصی زایمان را افزایش دادهاند که حداقل شش هفته دستمزد کامل را برای مادران تضمین میکند.
مارس گذشته، حزب محافظه کار بریتانیا اعلام کرد که قصد دارد بودجه ارائهدهندگان مراقبت از کودکان را افزایش دهد و طی دو سال آینده به تدریج این مزایا را معرفی خواهد کرد. هدف این است که تا سپتامبر ۲۰۲۵ میلادی تمام والدین شاغل بریتانیا که کودکان کمتر از ۵ سال دارند، به ۳۰ ساعت خدمات مراقبت از کودکان در هفته با قیمتهای بسیار کمتر، دسترسی داشته باشند.
ژاپن
در ژاپن زنان گزینهای برای ترک شغل خود ندارند و در عوض، بهطور معمول از آنها انتظار میرود که شغل خود را حفظ کنند، مراقبت از کودک را انجام دهند و امور خانواده را پیش ببرند.
نرخ مشارکت زنان ژاپنی در بازار کار در دهه گذشته افزایش یافته است و تا آگوست ۲۰۲۳، تقریبا سهچهارم زنان در سن کار، دارای شغل بودند.
در حالیکه حدود ۴۰ هزار مهدکودک دولتی این کشور در مقایسه با آمریکا و بریتانیا، بسیار ارزانقیمتتر هستند (ماهانه ۲۰۰ دلار)، اما این سیستم فاقد انعطافپذیری زمانی است. گزینههای دیگر نیز محدود است.
استخدام پرستار بچه از نظر اجتماعی بسیار ناپسند و پرهزینه است و از آنجایی که جوانان روستایی به شهرها سرازیر شدهاند، بسیاری از پدربزرگها و مادربزرگها برای مراقبت از کودکان، در دسترس نیستند.
کاهش نرخ زاد و ولد
این چالشها به همراه چسبندگی دستمزد باعث کاهش نرخ زادوولد در ژاپن شده که یکی از کمترین نرخها در جهان است.
فومیو کیشیدا، نخست وزیر ژاپن، حدود ۲۳/۵ میلیارد دلار برای جبران کاهش نرخ زادوولد متعهد شده است، اما تلاشهای قبلی برای ایجاد انگیزه برای بچهدار شدن، از جمله رایگان کردن مراقبت از کودک برای کودکان سه تا پنج ساله، ارائه کمکهای نقدی به خانوادههای دارای فرزند و اعطای یارانه به خدمات پزشکی کودکان، نتایج مورد نظر را نداشته است.
در حال حاضر، بیشترین امیدها در این زمینه از سوی بخش خصوصی ژاپن ارائه شده است. برای مثال شرکت «شیسِیدو» تا پنج سال مرخصی زایمان در نظر گرفته است. این شرکت همچنین تا زمانی که کودک به سن ۹ سالگی برسد، ساعات کار والدین را کاهش میدهد.
همچنین شرکت ایتوچو به کارمندان خود که دارای فرزندان کوچک هستند، اجازه میدهد بعد از ساعت ۳ بعدازظهر به خانه بروند و کار کردن پس از ساعت ۸ شب را ممنوع کرده است.
این سیاستهای خانواده محور نتیجهبخش بوده است؛ شرکت شیسیدو در میان شرکتهای دیگر ژاپنی، از توانمندترین زنان در نیروی کار خود بهره میبرد. همچنین در سال منتهی به مارس ۲۰۲۲، نرخ باروری در میان زنان شاغل در شرکت ایتوچو به ۱/۹۷ درصد رسید که بسیار بالاتر از میانگین ملی است.